Federal İş Mahkemesi, 20 Aralık 2022 tarihli son basın açıklamasında, bir çalışanın sağlık nedenleriyle iznini kullanamadığı bir çalışma yılından itibaren yasal asgari izin hakkının, normalde 15 aylık bir devretme süresinin ardından otomatik olarak sona ermediğine hükmetmiştir. Ancak bu hüküm, yalnızca işverenin çalışana izni zamanında kullanma fırsatı vermesi koşuluyla geçerlidir. Bu yorum, Federal İzin Yasası'nın (BUrlG) 7 (1) ve (3) maddelerinin hükümlerine dayanmaktadır.
Ağır engelli olduğu tespit edilen davacı, davalı havalimanı şirketinin yer hizmetleri bölümünde kargo şoförü olarak çalışmaktadır. Sağlık nedenleriyle tam iş göremezlik nedeniyle Aralık 2014'ten en azından Ağustos 2019'a kadar çalışamamış ve bu nedenle izin kullanamamıştır. Davacı, davalının izin verme ve kullanma yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle 2014 yılından kalan izin süresine hak kazandığını, ancak bu sürenin dolmadığını iddia etmektedir.
Alt mahkemeler davayı reddetmiş, ancak davacının 2014 yılından kalan izin süresine ilişkin temyiz başvurusu kısmen kabul edilmiştir. Davalının görüşünün aksine, davacının 2014 yılında kullanılmamış izin süresi yalnızca sağlık kısıtlamaları nedeniyle sona ermemiştir.
Normalde, işverenin daha önce çalışandan izin talep etmesi ve çalışanın buna rağmen gönüllü olarak izin kullanmaması durumunda, izin hakları takvim yılının sonunda veya izin devri süresinin sonunda sona erer. Ancak, özellikle çalışanın sağlık nedenleriyle izin kullanamaması durumunda istisnalar mevcuttur.
Daha önce, bu tür durumlarda yasal izin hakları, takip eden ikinci yılın 31 Mart'ında ("15 aylık süre") otomatik olarak sona eriyordu. Ancak, bu düzenleme, Avrupa Adalet Divanı'nın 22 Eylül 2022 tarihli kararı (- C-518/20 ve C-727/20 – [Fraport]) uyarınca daha da geliştirilmiştir.
Buna göre, çalışanın sağlık nedenleriyle izin yılının başlangıcından itibaren ikinci takvim yılının 31 Mart tarihine kadar iznini kullanamaması halinde, izin hakkı 15 aylık sürenin sonunda sona ermeye devam edecektir. Bu durumda, işverenin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği önem taşımamakta olup, bu yükümlülükler iznin kullanımına katkıda bulunamamaktadır.
Ancak, mevcut davada olduğu gibi, çalışanın sağlık nedenleriyle iş göremez hale gelmeden önce izin yılı boyunca fiilen çalışmış olması durumunda durum farklıdır. Bu gibi durumlarda, işverenin genellikle çalışana iş göremezlik halinin başlamasından önce zamanında izin kullanma fırsatı vermiş olması gerekir.
2014 yılına ait 24 iş gününden oluşan kalan izin hakkı, yalnızca davacının sağlık sorunları nedeniyle 31 Mart 2016 tarihinde sona erememiştir. Davalının yükümlülüklerini yerine getirebilmesine rağmen 1 Aralık 2014 tarihine kadar yerine getirmemesi nedeniyle kalan izin hakkı geçerliliğini korumuştur.
Federal İş Mahkemesi'nin 20 Aralık 2022 tarihli kararı (dosya numarası: 9 AZR 245/19), Hessen Eyalet İş Mahkemesi'nin 7 Mart 2019 tarihli kararı (dosya numarası: 9 Sa 145/17) ile ilgili temyiz başvurusuna ilişkindir.
